Σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής
Τι είναι;
To σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής είναι μια από τις συνηθέστερες αιτίες πόνου στο ώμο. Επηρεάζονται οι τένοντες στον ώμο που κρατούν την άρθρωση στην θέση της και στρέφουν το χέρι στον ώμο γι’αυτό και μερικοί το αποκαλούν «τενοντίτιδα του ώμου».
Ποιοι το παθαίνουν;
Συνήθως συμβαίνει σε ανθρώπους που κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή σηκώνουν βάρη με το χέρι τους ψηλά (πάνω από το επίπεδο του ώμου). Μπορεί να εμφανιστεί και μετά από τραυματισμό του ώμου. Έχει βρεθεί ότι άνθρωποι που έχουν από την γέννησή τους «γαμψό» ακρώμιο (είναι το τμήμα της ωμοπλάτης που έρχεται πάνω από τον ώμο) αντί για «επίπεδο» ακρώμιο είναι πιο πιθανόν να αναπτύξουν αυτή τη πάθηση.
Τι το προκαλέι;
Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις με το χέρι ψηλά κάνει τους τένοντες του ώμου να τρίβονται κάτω από το «γαμψό» ακρώμιο και να παθαίνουν φλεγμονή και οίδημα (πρήξιμο) που ονομάζεται τενοντίτιδα. Επίσης φλεγμονή παθαίνει και ο ορογόνος θύλακος (που είναι ένας μικρός ‘σάκος’ με υγρό που βρίκεται σαν μαξιλαράκι ανάμεσα στους τένοντες και το ακρώμιο) . Εκτός από το «γαμψό» ακρώμιο στους μεγαλήτερης ηλικίας ασθενείς τους τένοντες μπορεί να ερεθίζει τους τένοντες και η αρθρίτιδα στην μικρή αρθρωση μεταξύ του ακρώμιου και της κλείδας (ακρωμιοκλείδική άρθρωση).
Mπορεί να χειροτερεύσει;
Συνήθως και ιδιαίτερα με την κατάλληλη θεραπεία ο πόνος περιορίζεται σε μερικές εβδομάδες. Παρόλα αυτά μπορεί να δημιουργηθούν επασβεστώσεις (άλατα) μέσα στους τένοντες (ασβεστοποιός τενοντίτιδα) ή η φλεγμονή να επεκταθεί σε γειτονικούς τένοντες (τενοντίτιδα δικεφάλου). Εάν ο ασθενής δεν κινεί το χέρι του αρκετά εξαιτίας του πόνου μπορεί να περιοριστεί η κινητικότητα του ώμου (παγωμένος ώμος). Επίσης μπορεί οι τένοντες να αδυνατίσουν από την τριβή και να κοπούν (ρήξη τενόντων) οπότε ο ασθενής έχει δυσκολία να σηκώσει το χέρι του και να το στρίβει στον ώμο.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος που μπορεί να εκτείνεται από την κορυφή του ώμου μέχρι τον αγκώνα. Στην αρχή πόνος υπάρχει μόνο όταν σηκώνεται το χέρι. Στην συνέχεια όμως μπορεί να υπάρχει πόνος και όταν δεν κινείται το χέρι ή και κατά το ύπνο όταν πιέζεται ο ώμος. Επειδή ο ασθενής αποφεύγει να κινεί το χέρι του εξαιτίας του πόνου το χέρι μπορεί να γίνει αδύναμο ή να παρουσιάσει μερική αγκύλωση στον ώμο.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Ο γιατρός σας θα σας ρωτήσει για την δραστηριότητά σας και θα εξετάσει τον ώμο σας. Θα ψάξει για ευαίσθητα σημεία στον ώμο σας και θα σας ζητήσει να κάνετε κάποιες κινήσεις. Τέλος θα εξετάσει την δύναμη στο ώμο σας. Οι εξετάσεις που μπορεί να χρειαστεί να κάνετε είναι απλές ακτινογραφίες για να ελεγχθούν τα κοκάλα και οι αρθρώσεις, η και υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία για να ελεγχθούν οι τένοντες για να ελεγχθούν οι τένοντες για πιθανές ρήξεις. Μερικές φορές ο πόνος στο ώμο μπερδεύεται με πόνο στον αυχένα (λαιμό), ίσως ο γιατρός σας να σας ζητήσει εξετάσεις που να αποκλείσουν προβλήματα από τον αυχένα.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η αρχική θεραπεία για το πρόβλημα αυτό είναι συντηρητική (χωρίς χειρουργείο) και είναι αποτελεσματική σε μεγάλο ποσοστό ασθενών. Στην συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνονται:
• Αποφυγή των κινήσεων που επιβαρύνουν (επανελειμμένες κινήσεις με το χέρι ψηλά)
• Φάρμακα (αντιφλεγμονώδη)
• Εγχύσεις (ενέσεις) παραγώγων της κορτιζόνης. Οι εγχύσεις αυτές γίνονται μέσα στον ορογόνο θύλακο (το «μαξιλαράκι») και όχι μέσα στους τένοντες ή την άρθρωση του ώμου. Είναι γενικά ασφαλείς και μπορεί να γίνου έως τρεις το πολύ μέσα σε ένα χρόνο.
• Φυσικοθεραπεία. Ο στόχος της φυσικοθεραπείας είναι να μην χαθεί κίνηση στο ώμο από την ακινησία και να δυναμώσουν οι τένοντες ώστε να μην τραυματίζονται εύκολα από την τριβή στο ακρώμιο. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει κυρίως ασκήσεις που ο φυσικοθεραπευτής θα σας μάθει να κάνετε ώστε να μπορείτε να ασκείστε και στο σπίτι. Οι περισσότεροι ασθενείς βλέπουν βελτίωση μέσα σε 6 εβδομάδες ασκήσεων. Ο φυσικοθεραπευτής σας μπορεί να χρησιμοποιήσει και άλλα μέσα (υπερήχους, ρεύματα, διαθερμίες) αλλά αυτά δεν υποκαθιστούν την άσκηση στο σπίτι.
Πότε χρειάζεται χειρουργείο;
Εάν παρότι έχουν γίνει όλα τα παραπάνω για τουλάχιστον 6 εβδομάδες και ο πόνος επιμένει ή εάν βρεθεί ότι έχετε μεγάλη ρήξη στους τένοντες τότε χρειάζεται χειρουργική επέμβαση. Το χειρουργείο μπορεί να γίνει ανοικτά με μια τομή περίπου 3-4 πόντων στην κορυφή του ώμου. Από αυτή την τομή καθαρίζεται από τα οστεόφυτα το ακρώμιο και (εάν χρειάζεται) η ακρωμιοκλειδική άρθρωση ώστε να μην τρίβονται στους τένοντες και εάν υπάρχει ρήξη μπορούν να ραφτούν οι τένοντες. Τα τελευταία χρόνια η εγχείρηση μπορεί να γίνει με τρείς μικρότερες τομές (περίπου μισό πόντο η κάθε μια) και την χρήση μιας μικρής κάμερας που επιτρέπει να βλέπουμε μέσα στον ώμο (αρθροσκοπικά). Επίσης μπορεί η επέμβαση να αρχίσει με το αρθροσκόπιο (την κάμερα) και αν τελειώσει με μια μικρότερη τομή (ανοικτά). Ο γιατρός σας θα σας εξηγήσει τα πλεονεκτήματα της κάθε μεθόδου και θα σας υποδείξει την κατά την γνώμη του καλύτερη λύση για την περίπτωση σας. Μετά το χειρουργείο (ανάλογα και με το εάν υπάρχει ρήξη τενόντων ή όχι) χρειάζεται φυσικοθεραπεία και η επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες γίνεται μετά από περίπου 6 εβδομάδες.